genelleme yapmayayim ve sadece kendi memleketeim icin konusayim (bingöl).tam böyle asiret degil de agalik kesin var, kan davasi da vardir ama nadirdir. cok eslilik yoktur.

benim bildiğim kadarıyla bu dediklerin kürt alevilerinde var, yani doğunun ortak sorunu ama mesela bazı şehirler bu saydıklarının bazılarını yaşamadı, mesela malatya'da köylerde o tasvir edilen ağalık yoktu, kan davası ise hiç duymadım o civarda, tabi yanılıyorda olabilirim.

bence olay alevilik/kürtlük vs. gibi değil bölgesel olarak farklılık gösteriyor.

bunun kurtlukle alakasi yok, alevilik ile hic alakasi yok.

tarima bagli ekonomilerde gorulen bir olay, cunku boyle ekonomilerde eger devlet otoritesi yok ise topraga (ve bunun urettigi zenginlige bagli feodal bir duzen mevcuttur (en fazla toprak sahibi aile = devlet) buna da "asiret" diyoruz. asiretin bir aile duzeni olmasi da yine bu tarz ekonomilerde aile babasinin (tek esli veya cok esli olarak) fazla cocuk yapmasi, cunku fazla erkek cocuk demek tarladan daha hizli/daha fazla verim alabilecek is gucu demek. eh bunlar da sonra aile ici evlendiriliyor cunku eger oyle olmaz ise tarlalar bolunur. neyse sonuc olarak birkac yuzyil sonra (ve soyadi kanununu takiben) bir soyadina sahip binlerce kisi oluyor bir bolgede, asiret boyle olusuyor.. bu avrupa'da da boyledir (teknik olarak avrupa kraliyet aileleri feodal zamanlarin avrupali asiretlerinin bir devamidir), ortadogu'nun tamaminda hala boyledir. milli bir olay degildir. ha turkiye'de bunun boyle olmasi asiret sahipleri "kurt" oldugu icin degil, devletin otoritesinin olmadigi, ekonominin hala tarim/hayvanciliga bagli oldugu o bolgelerde daha cok kurt halkin yasamasindan, teror, savas vb. gibi nedenlerden oturu son yuz yilda diger etnik gruplarin goc etmis olmasindan dolayidir. olayin alevilik ile bagdastirilmasi da aleviligin yine o bolgede yaygin olmasidir. bunun da gecmisi 1400 lere falan dayanir. yoksa kurt veya alevilik ile baglanmamasi gereken, tamamen sosyo-ekonomik nedenlere dayanan seylerdir asiretler, kan davalari ve cok eslilik.

hem turkiye'de cok eslilik vardir, yasal olarak degil ama "imam nikahi" yontemi ile. kanuna aykiridir, ama de facto yasaldir cunku otoritenin olmadigi yerde engellenemez.

yani neyse, uzun lafin kisasi, bahsettigin seyler turkiye cumhuriyeti sinirlari icerisinde gorulur, ama bir millete/dine bagli seyler degildir, ekonomik nedenlerden oturu olusurlar, ve o bu ulkede o ekonomik durumda olan nufusun cogu kurt oldugu icin sanki onlarla alakaliymis gibi gorulur, ve bu yanlistir.

tarima bagli ekonomiye cok baglayamiyorum ben bunu, daha cok alchemistt e katiliyorum, bölgesel oldugu konusunda.
trakyali ailem, trakya köylerinde ekonomi gayet tarima ve nispeten daha az hayvanciliga dayalidir. kan davasidir, asirettir cok esliliktir kesinlikle yok. cok cocuk yapma olayi da nadir. tarla cok ama akraba evliligi yok. gelenek görenek meselesi, oranin kültüründe yok boyle kavramlar. tarlasi cok olan zengin adama aga denebilir ama zengine guzele ragbetten saygi babinda soylenir o da.

eick: yukarida tarima bagli ekonomilerde "devlet otoritesi yok ise" dedim, trakya'da yeri ve nufus yogunlugu nedeniyle son 600 senedir devamli bir devlet otoritesi var. ayni sekilde avrupa'da da devlet otoritesi uzun zamandir mevcut.

alevilikde imam nikahı yoktur. dolayısıyle çok eşlilikde olmaz ne dede müsade eder ne de çevre. tabi nu dediklerim alevi-bektaşi göreneklerine tam bağlı bölgeler için geçerli arap adetlerinin daha baskın olduğu güney-doğu yada doğu-anadolu kesimlerinde daha farklı olabilir bilemiyorum.
not: ha tabi kaç tane böyle köy kalmıştır orasıda muamma neyse...

Biri ile dargin olunca dahi cem torenine almazlardi, kan davasi olan, cok esli bir adami mi alacaklar? Imkansiz.

Alevi Kurtler ve Alevi Turklerin arasinda yasam tarzilari bakimindan pek fark oldugunu dusunmuyorum. Aleviyse Kurdu Turku fark etmez kan davasi suremez. Boyle bir sey olursa duskun (toplum disi) olurlar. Duskun olmakta bir Alevi icin en buyuk ayiptir. Ben de Turkiye'de buyumedim, ama cocuklugumun bir kismi Maras'da koyde yasli Alevi Kurt akrabalarin arasinda gecti. Bu yaslilardan cok sey dinledim. Ama kan davasi, namus davasi, berdel, asiret, baslik parasi gibi seyleri hic duymadim.

Cok eslilik konusuna gelince. Devlet nikahi cikmadan once Alevilerde nikahi dede kiyardi, cemaat da sahit olurdu. Alevilerde cok eslilik yasaktir. Ilginc bir ornek vereyim, benim babamin dedesi karisi oldukten 20-30 gun sonra tekrar evlenince duskun ilan edilir; daha karinin 40'i cikmadi, nasil boyle bir saygisizlik yaparsin diye belirli bir sure toplumdan uzaklastirma cezasi almis. Alevilikte bosanmak da hayli zordur. Oyle keyfi sebeplerden dolayi, bu evlilik bana dar geldi canim yeni bir kadin istedi bosanacagim demekle bosanma olmaz. Kadin istemezse adam bosayamaz. Bosanma kadindan yanadir. Koylerde yillarca yapilan uygulama boyleymis.

edit: Turkiye'de yasayanlar benden daha iyi bilirler. Asiret olayi Kurtlere ozggu bir durum oldugunu sanmiyorum. Turklerin, Ermenilerin de asiretleri vardi.

Dogunun ortak sorunu ise doguda yasayan Turklerde de olan bir seydir, degil mi?

@adeleguner
tabi ki ortak sorunsa türklerde de oluyor. aşiret, kan davası gibi şeyler kürtlere özgü değil. hele de alevilik içinde hiç yeri olmayan şeyler.